GIỮ VỮNG NGUYÊN TẮC TRONG MỌI HOÀN CẢNH
Tác giả: TRẦN HÂN
Trích: Phương Pháp Giáo Dục Con Của Người Mỹ - Giúp Trẻ Tự Lập Trưởng Thành; Người dịch Thanh Nhã; NXB Phụ Nữ.
---o0o---
“Thật vậy ạ? Chú Jason sẽ đến dự bữa tiệc sinh nhật của con ạ? Ôi! Thích quá đi!” Ăn xong bữa sáng, Irene rất vui mừng khi nghe thấy mẹ nói vậy.
Ba năm trước, Irene đã quen biết một người bạn ở nhà bà ngoại trên đường Seattle, người đó chính là chú Jason. Chú Jason là một người đầy nhiệt huyết, thường đến làm tình nguyện ở nhà bà ngoại, chú còn là một cao thủ về ảo thuật. Lần đầu tiên nhìn thấy Jason, Irene đã bị thu hút bởi những trò biểu diễn ảo thuật thần kỳ của chú. Từ đó về sau, Jason đã trở thành thần tượng của Irene, hai người vẫn thường xuyên gọi điện qua lại, tình bạn của họ rất đậm sâu và thân thiết.
Buổi tối, Jason đã đến như lời hẹn, còn tặng Irene một chiếc đồng hồ tinh xảo mà chú đã lựa chọn một cách cẩn thận khi đi du lịch ở Thụy Sĩ để làm quà sinh nhật cho Irene.
Sau bữa tối, Irene và Jason vui vẻ bàn luận về đất nước, con người Thụy Sĩ mãi cho đến tận 9h (giờ đi ngủ của trẻ em Mỹ). Mọi ngày, vào giờ này, Irene sẽ chủ động chào tạm biệt bố mẹ để đi ngủ, nhưng hôm nay, cô bé tự nhiên đã quên mất điều này, vẫn đang chìm đắm trong niềm vui của cuộc gặp mặt với chú Jason.
“Xin lỗi, Jason!”, mẹ nhẹ nhàng ngắt câu chuyện “Con yêu, nghĩ con nên đi ngủ rồi!”.
“Nhưng mẹ ơi! Ngày mai là chú Jason đi rồi, con còn rất nhiều điều muốn nói với chú, để một lúc nữa được không hả mẹ?”, Irene nhìn Jason, rồi lại quay sang nhìn mẹ, ánh mắt tràn đầy hy vọng.
“Không được, con yêu. Ngủ không đủ giấc sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của ngày mai. Hơn nữa, 9h đi ngủ là quy tắc do con và bố mẹ đặt ra, nhất định không được phá vỡ!” - Mẹ kiên quyết đáp.
“Nhưng hôm nay là ngày sinh nhật của con, không thể phá lệ một lần hay sao ạ?”.
“Những quy định không thể sửa một cách tùy tiện được. Con biết không, lấy sinh nhật làm lí do để vi phạm quy tắc chỉ là mượn cớ. Hơn nữa, mẹ nghĩ chú Jason cũng không muốn con vi phạm quy tắc” - mẹ dịu dàng giải thích cho Irene.“Đúng đấy Irene. Chú cũng nghĩ cháu nên đi ngủ đi, sau này chúng ta vẫn còn nhiều dịp để nói chuyện mà. Hơn nữa, ngày mai chú còn phải dậy đi làm sớm!” - Jason mỉm cười nói.
Cuối cùng, mặc dù không muốn nhưng Irene vẫn phải chúc mọi người ngủ ngon, rồi về phòng đi ngủ.
Có lẽ bạn sẽ nghĩ rằng cha mẹ của Irene thật nghiêm khắc. Hôm nay là sinh nhật con, ngủ muộn một chút cũng không ảnh hưởng gì? Cha mẹ không nên làm cho con mất hứng. Hơn nữa, nhà lại đang có khách, cha mẹ làm như vậy thật là kém lịch sự. Nhưng người Mỹ lại không nghĩ như vậy, họ cho rằng, mặc dù sinh nhật là một ngày đặc biệt nhưng ngày mai vẫn là một ngày bình thường, nếu vì sự đặc biệt, của ngày hôm nay mà ảnh hưởng đến sự sắp xếp của ngày mai thì sẽ làm đảo lộn trật tự cuộc sống, làm ảnh hưởng những ngày tiếp sau đó. Do vậy, càng là ngày đặc biệt thì cha mẹ càng phải yêu cầu con không được vi phạm quy định đặt ra, như vậy sẽ rất tốt cho việc hình thành thói quen tuân thủ quy tắc của con.
Ngoài ra, cha mẹ làm như vậy không phải là không để ý đến sự có mặt của khách mà ngược lại họ ngầm nhờ khách giúp đỡ thuyết phục con tuân thủ quy định và sẽ rất biết ơn vì điều đó. Hơn nữa, người khác, hoàn toàn hiểu ý của cha mẹ, đơn giản vì hồi nhỏ họ cũng đã từng trải qua việc tương tự như vậy. Người Mỹ luôn rất tôn trọng quy tắc. Bất luận là nguyên tắc thông thường như trong thi đấu, nghề nghiệp hay là những quy định quan trọng như trật tự nơi công cộng, chế độ xã hội pháp luật... họ luôn nhắc nhở chính bản thân phải tuyệt đối tuân thủ, như thế vừa duy trì được trật tự cuộc sống của bản thân, vừa không làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người khác, đồng thời cũng là để bảo vệ những quy luật, chuẩn mực của xã hội. Vậy, cha mẹ người Mỹ đã làm gì để bồi dưỡng thói quen tuân thủ nguyên tắc cho con?
Cùng con đưa ra thỏa thuận
Để giúp con hình thành thói quen tuân thủ quy tắc, cha mẹ sẽ sử dụng phương pháp dân chủ, cùng con thảo luận các quy định trong cuộc sống như giờ nghỉ ngơi, giờ làm việc nhà, phân loại rác, làm gì khi đi ra ngoài... Khi con và cha mẹ đã thống nhất và đạt được các thỏa thuận, cha mẹ sẽ yêu cầu con nghiêm chỉnh chấp hành và luôn nhắc nhở con phải chú ý hành vi của mình. Cho con xây dựng quy tắc để chủ động đưa những hành vi của mình vào quy chuẩn là phương pháp cha mẹ ở Mỹ thường dùng để giáo dục con cái thực hiện hành vi theo khuôn khổ nhất định.
Luôn chú ý đến hình tượng bản thân
Người Mỹ rất chú trọng đến hình tượng bản thân, cha mẹ rất ít khi vì nhà có khách mà để con ngủ muộn, cũng hiếm khi phá lệ mua thêm một món đồ chơi đã có cho con chỉ vì con nài nỉ. Họ sẽ thường nói với con rằng: “Mẹ bảo không, có nghĩa là không được!”. Vì họ hiểu rằng, nếu phá lệ chính là ngầm bảo với con rằng: bất cứ quy tắc nào đều có thể sửa chữa. Nếu bố mẹ làm con mất đi thói quen tuân thủ nguyên tắc thì hình ảnh bố mẹ trong lòng con cái cũng sẽ bị ảnh hưởng, rất không tốt cho sự trưởng thành của trẻ sau này. Do vậy, khi yêu cầu con tuân thủ nguyên tắc, cha mẹ luôn lấy bản thân làm gương, kiên nhẫn hướng dẫn, giáo dục con.
Giúp con hiểu ý nghĩa của quy tắc
Trong quá trình giáo dục con tuân thủ quy tắc, cha mẹ sẽ cho con thấy rõ kết quả không giống nhau giữa việc tuân thủ và vi phạm nguyên tắc. Chẳng hạn, nếu con ngủ đúng giờ thì ngày hôm sau tinh thần sẽ rất tốt và thoải mái, học tập sẽ hiệu quả hơn, ngược lại, nếu con đi ngủ muộn, hôm sau con sẽ thấy mệt mỏi, uể oải và không muốn học tập... Khi nhận ra điều này, con sẽ tự cân bằng hành vi của mình, từ đó hiểu rõ ý nghĩa mà việc tuân thủ những quy tắc mang lại. Cha mẹ thường xuyên nhắc nhở con tuân thủ quy định và nói rõ để con phân biệt được ý nghĩa của việc nên làm và không nên làm. Họ thường nói với con rằng: “Vì tham cái lợi nhỏ mà vi phạm quy tắc sẽ bị người khác coi thường, không được làm trái quy định dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, càng không được lấy bất kỳ cớ nào để vi phạm quy tắc”.
Trong quan niệm của người Mỹ, tuân thủ quy tắc không chỉ là một phẩm chất đẹp mà còn là phương pháp nâng cao hiệu quả. Bởi lợi ích của mọi người chỉ có thể được bảo toàn khi tuân thủ quy tắc; ngược lại nếu vi phạm quy tắc thì không chỉ không bảo vệ được lợi ích hiện có mà sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của các sự việc xảy ra tiếp theo, không có lợi cho bản thân và người khác. “Không có quy tắc thì không thể thành công”, trong quá trình giáo dục con cái, chúng ta cũng nên tham khảo phương pháp này của người Mỹ để giúp con hình thành những thói quen tốt, có lợi cho sự trưởng thành của con.
CTV: Phúc Đoan
Bình luận