BẠN CÓ ĐỦ CAN ĐẢM KHÔNG?

BẠN CÓ ĐỦ CAN ĐẢM KHÔNG?

Tác giả: DAVID J. POLLAT

Trích: Bài Học Diệu Kỳ Từ Chiếc Xe Rác; Thanh Thảo dịch; NXB Tổng Hợp Thành Phố Hồ Chí Minh.

---o0o---

“Bạn đạt được sức mạnh, lòng dũng cảm và sự tự tin qua những trải nghiệm buộc bạn phải đối diện với nỗi sợ. Bạn có thể tự nhủ: Mình đã vượt qua điều kinh khủng này và có thể đương đầu với điều sắp xảy đến. Bạn phải làm những chuyện bạn nghĩ mình không làm được.” - ELEANOR ROOSEVELT

Branch Rickey đang tìm một người có nghị lực hơn người, người “đủ bản lĩnh để giữ cái đầu lạnh”, người biết tập trung vào mục tiêu thay vì ăn miếng trả miếng, và là người chiến đấu vì sự tiến bộ chứ không phải vì tiền bạc.

Hành trình tìm kiếm của Rickey trải dài từ Mỹ, Cuba, Mexico, Puerto Rico cho đến Venezuela. Dù phải mất bao nhiêu thời gian, ông cũng quyết tìm cho bằng được một người như thế.

Rồi một ngày kia, Rickey đã tìm được người mà ông tìm kiếm bấy lâu và mời anh ta đến Brooklyn để gặp mặt.

Rickey nói với anh chàng nộ: “Họ sẽ không ngừng chế giễu và khiêu khích anh. Họ sẽ làm mọi cách để buộc anh phải phản ứng lại”. Rickey muốn đảm bảo người được chọn có khả năng thực hiện nhiệm vụ ông giao. Nhiệm vụ này đòi hỏi “anh phải có đủ can đảm đối diện với sự bất công, ngược đãi nhưng không được có ý định trả đũa. Mặt khác, anh cũng phải có sức mạnh tinh thần. Một khi đã chứng minh được năng lực của mình, anh phải gạt bỏ được cảm giác nghi ngờ bản thân và tự tin chơi bóng như một cầu thủ đầy đủ phẩm cách, người có chiến thắng không xen lẫn vị đắng của lòng oán hận”.

Người được chọn

Jackie Robinson chính là người mà Branch Rickey đã tìm kiếm bấy lâu. Rickey là chủ tịch của đội bóng chày chuyên nghiệp Brooklyn Dodgers, còn Robinson là cầu thủ của đội Kansas City Monarchs, một đội bóng chày chuyên nghiệp thuộc Negro League (Liên đoàn Bóng chày của người Mỹ gốc Phi).

Kế hoạch Xóa bỏ rào cản sắc tộc trong môn bóng chày chuyên nghiệp của Branch Rickey về sau được gọi là “Cuộc Thử nghiệm Cao quý” (The Noble Experiment), và Jackie Robinson là người được chọn để biến kế hoạch ấy thành hiện thực.

Trong năm đầu tiên tham gia vào đội bóng cuộc sống của Robinson quay cuồng trong vòng xoáy của sự ngược đãi, kỳ thị và bất công đúng như Rickey đã dự đoán. Hàng triệu người liên kết lại với nhau để chống lại anh: các cổ động viên chế nhạo và la ó khi anh xuất hiện trên sân, các cầu thủ khác phớt lờ và cô lập anh trong phòng thay đồ, và các khách sạn từ chối đón tiếp anh trong những chuyến lưu đấu. Nhiều người còn gửi thư chửi bới, thậm chí hăm dọa anh. Nhưng giữa những điều kinh khủng đó, việc duy nhất Jackie Robinson làm là tập trung chơi bóng chày.

Robinson đã hứa không trả đũa và anh đã giữ lời hứa. Cam kết đó giúp anh tập trung vào việc chơi bóng, đồng thời tiếp thêm cho anh sức mạnh. Sau này, anh chia sẻ khoảng thời gian đầy khó khăn đó trong quyển tự truyện I Never Had It Made (tạm dịch: Tự lực cánh sinh): “Liệu tôi có thể để người ta nhục mạ mình mà không phản kháng lại không? Tôi không biết làm thế nào để làm được điều đó, nhưng tôi biết đó là việc mình phải làm. Tôi phải làm điều đó vì nhiều lý do, vì giới trẻ da màu, vì mẹ tôi, vì Rae, vì chính tôi và cả vì Branch Rickey nữa”.

Những người đồng hành

Hành trình của Robinson thật cô đơn, nhưng anh không hề đơn độc. Vợ anh, Rachel, luôn ủng hộ anh, và Branch Rickey lúc nào cũng sát cánh cùng anh. Nhiều người khác, những con người vừa can đảm vừa mạnh mẽ, cũng đấu tranh cho Robinson.

Dù cho bạn mạnh mẽ đến đầu, sẽ có những lúc bạn cần đến sự ủng hộ tinh thần của người khác. Khi số lượng xe rác lên đến hàng ngàn hoặc nhiều hơn nữa, bạn không thể một mình đương đầu với chúng. Bạn cần ai đó kề vai sát cánh và giúp đỡ bạn trên hành trình này.

Đối với Jackie Robinson, Pee Wee Reese là một người như thế. Reese là một cầu thủ tài năng, người mà sau này được lưu danh ở Bảo tàng Danh vọng (Hall of Fame). Trong một trận đấu ở Boston, Robinson đang chơi ở chốt gôn số hai thì nhìn thấy Reese bị một nhóm cầu thủ khác đến gây sự. Robinson đã thuật lại chuyện này trong hồi ký của anh:

Họ liên tục trêu chọc Pee Wee vì anh là người miền Nam và anh đang chơi bóng với một gã đa màu. Pee Wee không trả lời, thậm chí anh không thèm liếc về phía bọn họ mà chỉ thản nhiên rời vị trí của mình và tiến về phía tôi. Anh đặt tay lên vai tôi và nói chuyện với tôi. Những lời anh nói không có gì quan trọng, và tôi cũng không nhớ anh đã nói gì. Nhưng hành động thể hiện tình bạn và sự ủng hộ anh dành cho tôi đáng quý vô cùng. Ngay lúc anh choàng với thân thiện và nói chuyện với tôi, anh đã tuyên bố to và rõ trước những kẻ quấy rối: “Hãy cứ làm những gì các người muốn. Chúng tôi chỉ đến đây để chơi bóng chày thôi”.

Reese đã đáp trả những chiếc xe rác đó bằng cách mỉm cười và vẫy tay chào tạm biệt chúng. Vậy là Jackie Robinson có thêm một người đồng hành. Anh không hề đơn độc.

Reese cũng biết điều mà Robinson và Rickey biết. Đội Dodgers sẽ chiến thắng nếu họ biết bỏ qua những chiếc xe rác để tập trung năng lượng và tinh thần vào sứ mệnh của mình.

Stanley Woodward, biên tập viên chuyên mục thể thao của tờ New York Herald Tribune, là một người đồng hành khác của Robinson. Woodward phát hiện đội St. Louis Cardinals đang âm mưu sắp xếp một cuộc đình công vào phút chót nhằm phản đối một trận đấu có Robinson tham gia. Nếu anh ra sân, đội Cardinals sẽ từ chối ra sân và hành động của họ có thể kéo theo hàng loạt hoạt động chống đối của những kẻ muốn phá vỡ phong trào bóng chày hợp nhất (đội hình thi đấu có cả vận động viên da trắng và da màu).

Woodward không cho phép điều đó xảy ra. Bài viết của ông trên tờ New York Herald Tribune đã bóc trần và ngăn chặn được âm mưu của đội Cardinals.

Woodward hoàn toàn có thể giữ im lặng, nhưng ông đã chọn lên tiếng vì lẽ phải. Và đó cũng chính là điều Ford Frick, ủy viên của Liên đoàn Bóng chày Quốc gia, đã làm. Frick đã phản ứng mạnh mẽ khi biết về âm mưu của đội St. Louis Cardinals. Ông cảnh cáo đội Cardinals sẽ phải trả giá đắt nếu thực hiện âm mưu chia rẽ đó.

Dù một nửa cầu thủ trong liên đoàn có định công đi nữa thì tôi cũng không quan tâm. Cầu thủ nào làm vậy sẽ bị đình chỉ thi đấu, dù cho việc đó làm gián đoạn các giải đấu của Liên đoàn Bóng chày Quốc gia trong năm năm nữa. Đây là nước Mỹ, và bất kỳ công dân nào cũng có quyền chơi bóng chày. Liên đoàn sẽ ủng hộ Robinson cho đến cùng.

Cuộc đình công đã không diễn ra. Lập trường cứng rắn của Frick đã ngăn chặn một cuộc đình công có thể gây tổn hại to lớn. Jackie Robinson lại có thêm một người ủng hộ. Một lần nữa, anh không hề đơn độc.

Jackie Robinson thành công bởi vì anh “đủ bản lĩnh để không trả đũa”. Nói cách khác, anh biết bỏ qua những chiếc xe rác. Ngoài ra, bên cạnh anh còn có Branch Rickey, Pee Wee Reese, Stanley Woodward, Ford Frick và nhiều con người dùng cảm khác, những người không nhụt chí hay sợ hãi trước xe rác mà luôn làm điều họ tin là đúng đắn.

Lòng can đảm

Cuộc sống của bạn thì sao? Liệu bạn có giữ đúng cam kết không trả đũa khi một loạt xe rác liên kết chống lại bạn? Bạn có thể toàn tâm toàn ý với mục tiêu của mình và bỏ qua những chiếc xe rác không?

Còn cuộc sống của những người khác thì sao? Bạn Có đủ can đảm để trở thành một Branch Rickey, Pee Wee Reese, Stanley Woodward hay Ford Frick trong cuộc sống của ai đó không? Bạn sẽ sẵn sàng ủng hộ và đấu tranh vì lẽ phải chứ?

Hướng dẫn hành động

Jackie Robinson đã phải đương đầu với một thử thách lớn hơn những gì chúng ta có thể tưởng tượng. Hàng triệu người anh không quen biết ra sức vùi dập ước mơ của anh và cũng là ước mơ của hàng triệu người khác. Nhưng anh không phản ứng lại liên đoàn “xe rác” đó mà chỉ đơn giản là bỏ qua chúng. Và anh đã chinh phục được mục tiêu của mình và làm nên lịch sử.

Còn bạn thì sao?

Điều gì bạn thật sự coi trọng, đủ khiến bạn có thể bỏ qua những chiếc xe rác” để tập trung thực hiện những ước mơ của mình?

Hãy viết ra câu trả lời của bạn.

CTV: Đăng Minh