GIÁ TRỊ CỦA SỰ CHIA SẺ

GIÁ TRỊ CỦA SỰ CHIA SẺ

Tác giả: Azim Jamal & Harvey McKinno

Trích: Cho Đi Là Còn Mãi; NXB Trẻ.

---o0o---

Bạn hãy hiểu rằng, khi bạn cố gắng chia sẻ, giúp đỡ người khác là bạn đang tự giúp chính mình. Nhờ đó bạn có thể có được những điều sau đây:

Tạo thêm được những mối quan hệ mới

Cảm thấy an toàn

Có thêm những hoạt động thú vị

Có sức khỏe tốt hơn

Cảm thấy tự hào và thấy cuộc sống của mình có ý nghĩa hơn sau khi làm được việc tốt.

Hạnh phúc

Thanh thản và yêu thương

Cho đi chính là nhận lại – điều này nghe có vẻ nghịch lý nhưng lại là một sự thật mà rất nhiều người công nhận. Chỉ trừ khi bạn cho đi với dụng ý được nhận lại – đó là lúc mà hành động vốn cao đẹp này bị mất đi ý nghĩa – thì bạn sẽ chẳng nhận lại được gì cả. Sự chia sẻ thật sự phải xuất phát từ tình cảm chân thành của con tim, từ chính niềm vui cùng lòng vị tha của chúng ta. Động lực của sự chia sẻ hoàn toàn là do tự nguyện mà không cần đền đáp. Có như vậy, sự chia sẻ mới mang lại nhiều ý nghĩa. Các bậc cha mẹ chia sẻ thức ăn, chỗ ở và tình yêu thương cho con cái, đơn giản chỉ vì họ yêu quý các con chứ không phải vì họ mong chờ được con yêu thương lại. Suy cho cùng, ý nghĩa của sự chia sẻ rất cao đẹp, nhưng đôi khi chúng ta lại làm hoen ố ý nghĩa cao đẹp của nó, nếu như chúng ta trao tặng để rồi chỉ mong được người khác công nhận và trông chờ được đền đáp. Điều này đã làm cho cả người cho lẫn người nhận đều không còn nhận thấy giá trị tốt đẹp của việc chia sẻ nữa.

Sự chia sẻ tạo nên những mối quan hệ mới

Các nhà tâm lý học nhận thấy từ trẻ sơ sinh cho đến người trưởng thành đều luôn khao khát mối quan hệ tác động qua lại giữa người với người. Những đứa trẻ không được lớn lên trong tình yêu thương thì khi trưởng thành, dù rất khao khát nhưng vẫn rất khó để có được một đời sống ổn định về cảm xúc. Người trưởng thành cũng gặp những tổn thương tương tự. Thiếu vắng những mối giao lưu thân tình với người khác, tâm hồn chúng ta thường bị lệch lạc.

Thật vậy, cuộc sống của chúng ta được hình thành từ các mối quan hệ khác nhau, là tổng hòa của các mối quan hệ xã hội. Qua đó, ta nhận thức về thế giới, về bản thân và ngay cả “số phận” của mình: Những người có mối quan hệ tốt đẹp với người khác thì mau trưởng thành hơn, sống hạnh phúc hơn, tâm hồn trở nên rộng rãi hơn. Linh mục Thomas Merton đã từng viết: “Tâm hồn của chúng ta cũng giống như các vận động viên, luôn cần có đối thủ ngang sức ngang tài để thể hiện đầy đủ sức mạnh của mình”. Các cơ bắp sẽ trở nên yếu đi nếu không được luyện tập thường xuyên và đầy đủ. Tâm hồn của bạn cũng như thế! Và cách luyện tập tuyệt vời nhất là hãy biết chia sẻ và làm điều tốt cho người khác những khi có thể.

Sự chia sẻ tạo cho bạn cảm giác an toàn

Sự chia sẻ cũng làm giảm bớt những nỗi sợ hãi, nhàm chán trong cuộc sống của chúng ta do nó thúc đẩy những mối giao tiếp xã hội và làm tăng cảm giác sống có mục đích, cảm giác an toàn cho mỗi người.

Một kết quả nghiên cứu mới đây cho thấy, những người xem nhiều tin tức trên truyền hình thường lo sợ thái quá về những mối hiểm nguy đối với cuộc sống bình yên, hạnh phúc của họ. Nguyên do là vì phần lớn các chương trình truyền hình đều tập trung đưa những bản tin, những hình ảnh rùng rợn, bất an, làm nảy sinh tâm lý hoang mang, sợ hãi trong lòng khán giả. Và đáng ngại hơn, cuộc sống hiện đại đang xuất hiện ngày một nhiều “những cái kén người” tìm cách sống thu mình lại. Nói cách khác, những người này chỉ muốn tự nhốt mình trong tháp ngà của những mối quan hệ với người thân mà đánh mất dần quan hệ tốt đẹp với hàng xóm. Chính lối sống ích kỷ này càng làm cho họ dễ bị kẻ xấu tấn công và dễ gặp những chuyện nguy hiểm hơn.

Cách tốt nhất để vượt qua nỗi sợ hãi là hãy đối mặt với chúng, từ đó bắt đầu một quá trình tạo nên sự khác biệt. Cội nguồn của mọi hiểm nguy đều xuất phát từ hệ quả của những mặt trái xã hội, nhưng thường thì chúng ta không dám nhìn thẳng vào những vấn đề này. Bản chất của sự việc diễn ra không quan trọng bằng cách mà chúng ta đón nhận những sự việc đó. Chúng ta cần có thái độ thích hợp để làm giảm thiểu những nguyên nhân gây ra mọi bất ổn trong cuộc sống của mình.

Những giá trị mới từ sự chia sẻ

Sự chia sẻ là bí quyết then chốt để mỗi chúng ta tự vượt lên chính mình. Bạn hãy dành thời gian để giúp đỡ, an ủi, hoặc đơn giản là ở bên cạnh người khác mỗi khi họ cần, điều này sẽ làm cho các mối quan hệ của bạn trở nên gần gũi hơn. Từ đó, tâm lý tự cho mình là nhân vật trung tâm chắc chắn sẽ giảm dần đi; đồng thời, bạn còn thoát khỏi cảm giác sợ hãi và cô đơn thường ngự trị trong lòng mình. Kết quả dự án nghiên cứu rất quy mô của Robert Putnam, được trình bày trong quyển Bowling Alone cho thấy rõ: việc xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với người khác sẽ giúp cho chúng ta được an toàn, khỏe mạnh, hạnh phúc, và thậm chí còn có thêm lợi nhuận nữa. Bạn đã bao giờ có cơ hội tìm được việc làm tốt nhờ vào những mối quan hệ tốt đẹp chưa? Rồi trong những lúc lâm vào hoàn cảnh khó khăn, ngặt nghèo, bạn có được người hàng xóm giúp đỡ không? Những lúc bạn kiệt sức, bạn bè của bạn đã giúp bạn chăm sóc con cái? Danh sách những việc mà chúng ta cần người khác giúp đỡ còn dài lắm! Và chính trong những lúc vất vả, thậm chí trong hoạn nạn, chúng ta mới nhận ra ai là người bạn tốt nhất của mình!

Sự chia sẻ giúp bạn có được sức khỏe tốt

Kết quả nghiên cứu của Viện Hàn lâm Y học Hoa Kỳ chứng minh rằng, những ai dành nhiều thời gian để chia sẻ, giúp đỡ người khác thường tạo được những ảnh hưởng rất tốt cho thể chất lẫn tinh thần của họ. Một bài báo đăng trên tạp chí American Health tháng 5/1988 phân tích các nghiên cứu về đề tài này cho thấy: hoạt động tình nguyện chia sẻ, giúp đỡ người khác góp phần làm tăng tuổi thọ, tăng hạnh phúc của mọi cá nhân. Đó là do sự chia sẻ góp phần làm cho chúng ta giảm bớt cảm giác nhàm chán và làm tăng cảm giác sống có mục đích. Kết quả nghiên cứu cho thấy, những người không tham gia hoạt động tình nguyện có nguy cơ đột tử cao gấp 2,5 lần so với người tham gia hoạt động tình nguyện ít nhất mỗi tuần một lần.

Bài báo còn mô tả những lợi ích khác mà các nhà khoa học tìm thấy qua các hoạt động tình nguyện:

Tăng cường khả năng miễn dịch

Làm giảm lượng cholesterol trong máu

Tăng cường sức mạnh của tim

Giảm nguy cơ tức ngực

Giảm căng thẳng

Thế giới này sẽ trở nên khác biệt và tốt đẹp hơn rất nhiều khi mọi người đều biết chia sẻ và cảm thông với bản thân mình và với người khác.

Sự chia sẻ giúp bạn phát huy năng lực tiềm ẩn của bản thân

Có một chuyện kể rằng nhà hiền triết Rumi một hôm hỏi Thượng Đế khi thấy Ngài đi ngang qua những người ăn mày đang ngồi bên vệ đường mà không mảy may cho họ một xu nào: “Thưa Thượng Đế, tại sao Ngài không giúp gì cho những người ăn mày này?”. Thượng Đế trả lời: “Ta đã làm một điều là sáng tạo ra các ngươi”.

Thông điệp mà nhà hiền triết muốn gửi đến cho chúng ta qua câu chuyện này đó là: Mỗi chúng ta đều có khả năng làm những gì chúng ta muốn để cải thiện đời sống của mình - khả năng “đánh thức” những năng lực còn tiềm ẩn của bản thân.

Hầu hết mọi người chỉ mới sử dụng một phần nhỏ năng lực của mình. Và chắc chắn lâu nay mỗi chúng ta đều chưa từng khám phá và khai thác hết những năng lực tiềm ẩn mà chúng ta có! Trong những lúc người khác cần sự giúp đỡ, chỉ cần bạn đưa tay ra cho họ thì điều đó cũng giống như một ngọn nến được thắp sáng lên để xua đi màn đêm tăm tối. Hạnh phúc lớn nhất trong cuộc đời này là được cho đi tình yêu thương, để rồi những yêu thương đó lại thắp sáng trong lòng bạn, thúc đẩy bạn vươn tới những tình cảm cao thượng, quên đi những tị hiềm nhỏ nhen để cho tình cảm giữa người với người trong cuộc sống được thăng hoa. Khi bạn làm được điều đó, tức là bạn đã có thể phát huy hết những năng lực tiềm ẩn trong bạn, để giúp đỡ chính mình và người khác.

Cho đến năm 1997, Azim là một kế toán chuyên nghiệp. Vào năm 1993, ông trở thành Chủ tịch Hội đồng Quản trị về phúc lợi xã hội trong cộng đồng nơi ông cư ngụ và ông đã tình nguyện làm việc cho nơi này 20-25 tiếng mỗi tuần. Nhưng khi có lời mời gọi đóng góp cho quỹ phát triển của Tổ chức Nhân đạo Focus, ông đã nhanh chóng nhận lời mời này để đến trại tị nạn Afghanistan ở Pakistan trong vài tuần.

Trong khoảng thời gian ở Pakistan, Azim đã có dịp chứng kiến nhiều mảnh đời đau khổ có sức lay động lớn đến tâm hồn ông. Ông đã nghe kể nhiều chuyện về cuộc sống mà những người tị nạn Afghanistan đã trải qua sau chiến tranh. Chạy trốn khỏi Afghanistan chỉ với vài bộ đồ trên người, có người đã tận mắt chứng kiến cảnh cha mình bị giết như thế nào. Họ đã làm việc 14 tiếng một ngày chỉ để kiếm được 1 đô-la. Azim cũng đã gặp những em nhỏ người Afghanistan cùng lứa tuổi với con ông đang phải sống cảnh khốn cùng. Những câu chuyện đó cứ mãi ám ảnh ông:“Chuyện gì sẽ xảy ra nếu các con tôi cũng lâm vào hoàn cảnh tương tự như thế này?”. Ông đã nghe nhiều điều tốt đẹp về những mối quan hệ khác nhau trong xã hội, chúng nối kết nhiều tâm hồn với nhau trong sự chia sẻ, bao dung; nhưng đây là lần đầu tiên ông thực sự cảm nhận được cảm xúc chia sẻ và bao dung đó. Lúc ngồi trên xe tắc-xi trở về khách sạn, ông đã khóc hồn nhiên như một đứa trẻ.

Suốt đêm hôm đó, ông không sao chợp mắt được. Ông cứ nằm trằn trọc và trăn trở, tự hỏi làm thế nào có thể giúp đỡ những đứa trẻ ấy. Cuối cùng, ông nhận ra rằng, nếu tiếp tục làm một kế toán chuyên nghiệp, ông không thể nào tạo ra được những tác động lớn để giúp đỡ những người khốn khổ, và đó cũng là lúc ông không còn tha thiết gì với nghề kế toán của mình nữa. Ngay chính trong cái đêm nhiều trăn trở đó, ông đã đưa ra một quyết định tạo nên bước ngoặt mới trong đời mình, đó là theo đuổi sự nghiệp viết lách và diễn thuyết. Đây là điều mà trước đó ông chưa bao giờ dám nghĩ đến. Có thể nói, những ngày ở trại tị nạn Afghanistan mang lại những trải nghiệm sâu sắc làm thay đổi cả cuộc đời Azim, giúp ông tiến gần hơn đến con đường phát huy năng lực tiềm ẩn của bản thân.

CTV: Đăng Khoa